Nadanie Nowego Młyna I Tartaku W Kozłowie Roku 1708

Nadanie nowego młyna i tartaku w Kozłowie roku 1708. Konopacki puszcza w dzierżawę teren pod nowy młyn i tartak w Kozłowie nadając mu prawa wraz ze współistniejącym zdewastowanym przez poprzedniego najemcę. Poprzedniemu najemcy Konopacki arendował tartak na lat 40 po sobie idących a działo się to w roku 1698. Tak więc zaledwie po 10 latach wydzierżawia młyn ponownie. Do dewastacji i zerwania umowy doszło zapewne z winy samych dzierżawców ale i wojna ze Szwedami musiała odcisnąć na tym piętno. Poprzednią umowę dzierżawy znajdziesz tutaj.

Stanisław Aleksander na Konopacie Konopacki, Kasztelan Chełmiński. Nowski i Plotelski Starosta.

Wiadomo czynię każdemu, komu by o tym wiedzieć należało, iż ja mając przed sobą, jako najlepszy dóbr moich wszystkich dziedzicznych porządek, w którym aby i młyn Kozłowski, przez nie dozór przeszłych swoich młynarzów spustoszony, zachowany i do przeszłej pory przeprowadzony był. Tenże młyn i tartak, który Harel trzymał(bo ten drugi tartak przy młynie znoszę i zagubiam i żelaza z niego zupełnie oddane mi być mają) z takim, jaki teraz jest porządkiem osobliwym. Inwentarzem opisanym, który inwentarz do kontraktu, a kontrakt do inwentarza referować się ma, z pólkiem *hamerskim nazwanym, ogrodami z dawna do tego młyna należącymi, łączkami za młynem nad rzeką przy pólku hamerskim i pod Drozdowem leżącymi. I wszystkiemi do tego młyna, tak, jako w sobie z dawna był przynależnościami. Uczciwemu Jerzemu Freszkie do lat czterech po sobie idących, od dnia 27 maja w roku teraźniejszym tysięcznym siedemsetnym ósmym puszczam. Dając temu młynarzowi memu, wszelką moc młyna pomienionego Kozłowskiego, i z tartakiem Harelskim, tak jako swego własnego doglądać, którego młyna budynki, jako to, młynica, noże młyńskie, budynki do mieszkania i obory są bardzo spustoszone. Tędy ten pomieniony młynarz te wszystkie budynki wzwyż wyrażone, z gruntu do młyna należące nowe jako to młyn, noże, młynnicę o trzech gankach wystawić i wybudować będzie powinien i tartak ten, kto który trzymać będzie.

Dlaczego przez te cztery lata po sobie idące, żadnego paktu do zamku Konopackiego, ani do młyna, ani czynszu do tartaka, także czynszu od roli do młyna, należącej nie da. Ale to wszystko względem budowania na swój obróci pożytek. Jedno tylko mliwo na potrzebę do zamku Konopackiego sobie wymawiam wolne. Do którego budowania drzewa ile potrzeba dać, i zwieść mu powinienem z boru mego, do potrzeby zaś swojej jako stodół, obór i domowego budynku, on też sobie zwozić będzie. Mosty przy młynie i przy tartaku w jak najlepszym porządku być powinny i do jego budowania należą. Oprócz mostu przy śluzie wielki Harelski, *węgorniów i *łosośni, tych naprawy do kosztu zamkowego należeć będą. Do którego budynku przez te cztery lata wolne będzie miał robienie piwa na rzemieślników, ale nie do szynkowania, pod winą gdyby to miał czynić na przeszkodę pańskiej karczmie, żeby go przekonać miano. To mu się też waruje, że we wsi Kozłowie na rzece nikt drzewa do tarcia delów, albo inszego handlu nie będzie kupować powinien od traftów, oprócz jego samego. A jako wolne na potrzebę zamkową wymówiłem te lata cztery mliwo. Tak też i na tartaku z pańskiego drzewa bez żadnej zapłaty i sztamgeltu, dwie kopie dylów na potrzebę zamkową corocznie zetrzeć powinien. Podatki Rzeczypospolitej i kościelne podłóg dawnych zwyczajów płacić powinien.

A, że teraźniejszych czasów są cięższe, daleko tedy od młyn Wyrewski do pomocy wypłacania podatków do Kozłowskiego młyna, ze swoją kontrybucją należeć będzie. A, że odbiera rolę oziminą zapełnienie zasiane, tędy też same role wzajemnie przy obchodzeniu lat czterech odsiać będzie powinien. Jarzyny zaś pola i ogrody, warzywem, ponieważ nie są zasiane i do odsiewania nie należy. Po wejściu zaś kontraktu tego i latach czterech, w jako najlepszym porządku wszystkie budynki, młyn ze wszystkim porządkiem oddać z pokazać powinien. Do którego na dalszy czas trzymania za nowym kontraktem i uczynioną na ten czas zgodą, on mimo inny najbliższych będzie, czy do arendy młyna czy do kupna onego na lata, gdy to postąpi, co insi dawać będą. Do sypania tam, był szpunt palów, ludzi ze wsi moich do Konopatu należących, do takowej roboty dodać mu będę powinien. Do opału także wolne w boru moim mieć będzie drzewo, byle bez znacznego w wycinaniu szkody. Bydło ile go mieć będzie, chować ma wolę i paść po boru moim. Ryb wolne robienie przed młynem na rzece, byle nie na łachach pozwala mu się. Który kontrakt i w nim opisane punkta trzymać mu i iścić przyrzekam. On wzajemnie dosyć tym kondycjom w wystawianiu przez te lata budynków uczynić obliguje się. Co się ręką moją własną przy pieczęci mojej podpisuję.

W Rynkówce dnia 27 maja roku 1708

Stanisław Konopacki Kasztelan Chełmiński.

Konotacja intraty młyna i tartaków Kozłowskich przez Jerzego Freszkę od Świątków 1708 rok do Świątków trzymał i zadłużył się, jako trzeba

Za sto trzydzieści dwa korcy żyta po 2 tymfy korzec robić – 260

Od roli – 15

Od tartaku Harelskiego 100

Od Tartaku młynarskiego – 40

Z tartaków Harelskiego desków kop 60, od deski po groszy 3 robić – 36

Z tartaku młynarskiego desków kop 3, od deski po groszy 3 – 18

Summa Intraty 469, którą został winien na cały rok i tak ją wypłaca. 60 desków starł i do dworu oddał, tyle *trojaków potrąca się. Ten zaś rachunek przez zgodę tak dysponowany na rozchód budynków, które przez ten rok poczynił i względem wydatków na kontrybucję potrąca mu się tymfów 100 i 36 groszy. Zaś tak powinien oddać na przyszły da Pan Bóg święty Dominik tymfów 200 oddać 16 groszy po żniwach na Święty Michał. To porachowanie stało się 10 lipca 1709 roku. A to dla nie czynienia dosyć kontraktowi temu, przez tegoż samego młynarza.

Stanisław Konopacki

♣