Kontrakt przedmałżeński Kruszyńskich z Czapskimi 1699 roku. Walerian Kruszyński wraz z małżonką Joanną z Kitnowskich wydaje za mąż córkę Konstancję Kruszyńską. Wybrankiem panny Konstancji zostaje Melchior Czapski Kasztelanic Chełmiński. Termin ślubu wyznaczono na 2 marca 1699 roku w Nawrze.
Pomiędzy Wielmożnemi IchM Pany, JM Panem Walerianem Kruszyńskim Miecznikiem ziem pruskich, Podwojewodzicem Chełmińskim i Wielmożną Jejmości Panią Joanną z Kitnowskich małżonkami z jednej a Wielmożnym JM Panem Melchiorem Czapskim Kasztelanicem Chełmińskim z drugiej strony, stał się pewny i nieodmienny kontrakt w ten niżej opisany sposób.
Iż Wielmożni Ich M Panowie Kruszyńscy małżonkowie, stosując się do woli naprzód i ordynacji Boskiej, kłaniając w stronę wszystkich, a za usilnym w domu Ichmościów WJM Pana Melchiora Czapskiego Kasztelanica Chełmińskiego staranie przy tym za interpozycją różnych Jaśnie Wielmożnych przyjaciół, Wielmożną JM Pannę Konstancję Kruszyńską Miecznikową Ziem Pruskich, jako kochający rodzice w dożywotnią przyjaźń i w tym małżeńską, Wielmożnemu wzwyż mianowanemu JM Panu Kasztelanicowi Chełmińskiemu konferują i deklarują. I raz termin aktu weselnego w przyszły, drugi marzec w roku teraźniejszym 1699 w Nawrze naznaczają. A że nigdy hojna ręka ojcowska ku ukochanej córze swej niewinnej nie umie, tedy Wielmożni Ich M Panowie Miecznikowie Ziem Pruskich małżonkowie, tam dom ojcowski, ale i matczyny posażny, pomienionej Jejmość Pannie Miecznikównie, a ukochanej córze swojej summę czterdzieści tysięcy monety ziem pruskich aktualną asygnują i oneż do rąk Wielmożnego JM Pana Melchiora Czapskiego Kasztelanica Chełmińskiego takowym oddać i wyliczyć obligują się sposobem. A naprzód aktualnie wyliczają summę złotych pięć tysięcy monety dobrej szacując kilku monet, w których już tak nagle różnymi zobowiązaniami domowymi i przygotować w klejnotach, Jejmości pannie córze swej wielmożni Ichmość Panowie Miecznikowie małżonkowie nie mogli, tedy obliguje się Wielmożny Ichmość pan Kasztelanic Chełmiński pomienioną wzwyż pięciu tysięcy summę, na nic inszego tylko na same klejnoty użyć. I z tej sumy, jako realnie już odebranej sporządzonego kontraktu Wielmożnych Ichmości Panów Kruszyńskich małżonków kwituję.
Przy tym obligują się wielmożni Ichmości Panowie Miecznikowie małżonkowie summę piętnastu tysięcy złotych monety pruskiej na przyszły Święty Jan w roku obecnym, do rąk Wielmożnemu Jegomości Panu Kasztelanicowi Chełmińskiemu oddać i realnie wyliczyć. Po którym to pomienionej wzwyż summy odebraniu powinien będzie Jegomość Pan Kasztelanic Chełmiński, stanąć do akt grodzkich kowalewskich. I tam realnie dokumentować i potwierdzić i kwitować, lubo też dla dobra własnego reformować. A że aby uzupełnić pozostałą w mocy naznaczonej czterdzieści tysięcy złotych summy, dwadzieścia tysięcy jeszcze dezyderatu, tedy obligują się we wszystkich swoich dobrach, Wielmożni JM Panowie Miecznikowie Ziem Pruskich małżonkowie, tę pomienioną pozostałą summę dwudziestu tysięcy złotych monety pruskiej na przyszły rok tysięczny siedemsetny w wigilię Świętego Jana Chrzciciela oddać i realnie wyliczyć Wielmożnemu JM Panu Kasztelanicowi Chełmińskiemu. Po których to odebraniu realnych summach, summę czterdziestu tysięcy złotych monety pruskiej wynoszących powinien będzie JM Pan Kasztelanic Chełmiński do akt grodzkich kowalewskich stanąć i tam, w swoich dobrach realnie wykazać pomienionej summy czterdziestu tysięcy złotych, uczynić reformatrona oraz zrezygnować z zastawów na dobrach ojcowskich i macierzystych, Wielmożną już na ten czas małżonkę swoje do akt stawić się obliguje się.
W taki zakresie zaś Wielmożni Ichmość Panowie Miecznikowie małżonkowie, z wrodzonej przeciwko kochającej córze swej, miłość gorącą mieli, tedy i na to wielmoży JM Pan Kasztelanic Chełmiński, rekompensuje sukcesją przyszłej da Bóg Jej Mści swojej w dobrach własnych uczynić obiecuje i zapisać się. Obliguje się przy tym pomieniony JM Pan Kasztelanic Chełmiński, iż życzliwie wielmożnej JM Panny Miecznikowej a przyszłej da Bóg Jejmości małżonki swojej, rekompensując prawo komunikowania, tak na tych królewszczyznach, które teraz podlegają posesji JM. Jako też, które by mu na po tym od dystynkcji sprawiedliwości i łaski JKM Pana Miłościwego konferowane były, osobiście Wielmożnej Jejmości Panny Miecznikównej uprosić tym się oraz ubłagać, iż do żadnych extra ordynaryjnych zapisów okrom dożywocia Wielmożnej Jejmości Panny Miecznikównej, a przyszłej swej małżonki przywodzić nie będzie.
Który to kontrakt i w nim wszystkie zawarte kondycje strony sobie obie dwie ziścić, strzymać obiecują i zapisują się, a to pod zakładem czterdziestu tysięcy monety i liczby pruskiej. W niedotrzymaniu zaś którejkolwiek strony sąd sobie obiecują w Grodzie Kowalewskim bez odwołania i właściwy kierunek naznaczają, i on dla lepszej wagi i waloru, rękami swemi własnemi podpisują.
Działo się w Nawrze dnia wtórego mca marca roku pańskiego tysięcznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego dziewiątego.
Walerian Kruszyński MZP
Melchior Czapski Kasztelan Chełmiński
Joanna z Kitnowskich Kruszyńska MZP
♣
Rzeczypospolita Obojga Narodów – Nawra – Województwo Chełmińskie
