Etymologia nazwy miejscowości pochodzi od staropruskiego rdzenia maur, oznaczającego miejsce podmokłe, błotne. Nawra leży w odległości 7 km od Chełmży, 21 km od Torunia. Graniczy z Trzebczem, Bogusławkami, Kończewicami, Warszewicami oraz Wybczem i Grzybnem. Przed 1297 Nawra była na prawach miejscowości prawa chełmińskiego. Do 1283 roku należała do komturstwa ziemi chełmińskiej, po tej dacie podlegała prokuratorii zamku bierzgłowskiego. Pierwszymi właścicielami Nawry byli od 1248 roku bracia Fryderyk i Peregryn, którą to ziemię otrzymali oz zakonu krzyżackiego. W rękach Kruszyńskich Nawra znalazła się za przyczynkiem małżeństwa Anny Wtedelstedt z Bernardem Kruszyńskim w roku 1622, któremu wniosła część podsiadanego majątku w posagu ślubnym. W 1627 roku zaś małżeństwo zastawiło swoją część Nawry Adamowi Konopackiemu za kwotę 3500 zł. Od marca 1652 roku Nawra, po różnych finansowych konotacjach trafiła w całości w ręce Kruszyńskich i tak już zostało do połowy XIX wieku.
Pałac w Nawrze
Projekt do dekoracji klombu od strony wejścia pałacu w Nawrze autor Johannes Larass marzec 1897
