Kruszyńscy Suplika wobec Głuchowskiego 1666 roku. Konflikt ekonomiczny Kruszyńskich z sąsiadem Mikołajem Głuchowskim doprowadził do oskarżenia tych pierwszych o nieszlachectwo. Jan i Hipolit Kruszyńscy znaleźli się trudnej sytuacji, jedynym wyjściem było potwierdzenie swych praw przy pomocy dokumentów. Bliski termin rozprawy spowodował u Kruszyńskich natychmiastowe działanie w postaci przeprowadzenia kwerendy archiwalnej w zakresie genealogii własnej rodziny. Zakres przeprowadzonej przez braci kwerendy był bardzo szeroki, począwszy od akt Metryki Koronnej w Warszawie, poprzez sądy ziemskie i grodzkie na kancelariach miast Ziem Pruskich. Wprowadzeniem do poniższej supliki jest opracowanie zawarte tutaj.
Nie tajna WM Panom ta Sukienka, w którą nas Jegomość przyoblekł, a za tym i żal musi być widomy, że lubo się w ciężkich przez trakt wojny Szwedzkiej paroksyzmach, i prawie wszystkich trzech plag, z których tylko jedna Dawida św. wersją dotkła obfitości się doznało. Równegom jednak nigdy nie uznali, w jakim Jegomość nas sobie upodobał. Aleć się w tym szerzyć żałosne serce nie dozwala, ile, odpowiednio, we własnym interesie każdego dokopać, ani też bym największy żal a żeby słuszny był, nic by nam w tym razie nie dopomógł, za czym ten mimo puszczając Boga samemu tak jak osąd i zemstę polecając, a do tego, co prawo pospolite po nas chce mieć. Przystępujemy prosząc Wielmożnych Państwa abyście zdrętwiałemu od żalu i choroby językowi poważnemu raczyli pomóc w certyfikacji interesu. Z powodu protestu, Jegomość Pan Głuchowski, którą przeciwko nam, jako przeciwko nierównym uczynił, przyszło nam reprotestując wprzód, co pouczyć, a po tym jak prawo chcę mieć pozwy do przechowywania wydać, te żeśmy wydali, relacją pokazujem, stąd tedy termin z Jegomościom mamy dedukcyjny, którą zaczynamy.
Najprzód od starożytnych Sękowskich. Ta familia, że starożytna, niech się przypatrzy, kto chce być w zdziwieniu, ciekawym w metrykach koronnych, obaczy tam tak wielu na wielkich i wysokich urzędach, którzy że zmarli tak zmiana niesie, jedni schodzą, drudzy się rodzą. Z tym, że my idziem nauczać L. Primo, akt pod literą O, w roku 1381 temu lat 285, kiedy Kruszyński klątwę z siebie znosząc, za to, że księdza Pana Witolda Biskupa Chełmińskiego do więzienia wsadził, z dekretu księdza Jana Biskupa Pomezańskiego i Michała Dziekana Warmińskiego, deputowanych od ojca świętego do tej sprawy komisarzów, fundo 15 włók do probostwa brodnickiego na Kruszynach, z których 10 grzywien corocznie wikarego dochodziły. B. Tu w tym akcie nie przepomie pokazać, że się piszę z Płockiego, jakoby się pisał i Sękowskim, bo to dwa gniazda Sękowskich, w kościołach obfitość wyróżnia się, jako znaki. Secundo, drugi akt, kiedy Szymon Kruszyński inkorporuje te 15 włók w roku 1485 w sto i cztery lata po fundacji, której to inkorporacji oblata za świętej pamięci króla Zygismunda w roku 1620 do metryki koronnej stała się. A że i my konsekwentni jesteśmy i z płockiego i Sękowskimi nauczeni działać. Pod literą L. To pokazawszy pouczenie oraz i to żeśmy jednemi z Ichmościami Państwem Konojadzkiemi, bo i oni z Sękowskich i jednego herbu pretendują, Więc to, że się Kruszyńskimi opiekowali. Akta pod literą RR. To gdzie podążać za minionym, i żeśmy jedno z Ichmości Państwem Konojadzkiemi, i żeśmy z Sękowskiemi, teraz pozostaje dociec właściwej linii. Usiłowaliśmy ją by można było poprowadzić od samych Sękowskich działu, ale tego nie podobna dociec, z powodu problemu z dokumentami, tu produkować attestacją płocką.
Gdy tedy akt nie stawa, od przodków genealogii od Sękowskich, zeszło się przynajmniej Kruszyńskich produkować, ale i tu, jakiej się trudności zażyło. Kto nie wierzy niech sam ze względu na późne potomstwo swoją zbierze genealogią. Uzna, co to jest i jakich kosztów, jakich fatyg, kłopotów byliśmy uczestnikami, ile, kiedy i nas w lada miasteczku ciągle przyjmowano, ile, kiedy przez różne przypadki, też akta szwankują, że ledwo gdzie nota ich wystaje, tak o tym te same zajęte zaświadczenie, że w jednych od lat 10, 15, 20, 50 od sta ledwo, co noty jest. Atoli, aby kto nie rozumiał, że tylko atestacjami wychodzić chcemy wszakże po staremu plus minus prawu pospolitemu, którego tylko od Dziada a Pradziada dedukcji chce, produkuje tedy z tak dawnego wieku antykwariat Kruszyńskich, jako nam zapach antyków pozwala. Nad które, że starszych nigdzie ani gdzie nie masz, dla próby niech, kto nie wierzy atestacją poszuka swojej starożytności. Produkować tędy najprzód akt Bernarda Kruszyńskiego, którego małżonka była Borowska, to mamy ekstradycję, co JM.PP. Borowscy potwierdzają. Akta pod literą RR gdzie arenduje wieś w Kruszynach, tę, która ekstra fundowana zostawała naturalnymi opiekunami Jan Konojadzki i Stanisław Kruszyński, jako stryjowie i opiekunowie dziatek pozostałych. Tego Bernarda Kruszyńskiego, Jana, Doroty, Katarzyny, Anny, Panu Tomaszowi Krajewskiemu małżonkowi tychże dziatek starszej siostry Doroty, to się działo do roku 1532. Ta arenda 7 lat po owym, kiedy się Kruszyński alias Sękowskim zowie, ten Jan a Pradziad nasz miał lat obojętne 13. Aktem prapradziada pradziada pokazuje, tandem pokazać po wyjściu mniej więcej tegoż Jana a pradziada naszego sublitera Q. Roku 1544, kiedy około miał lat 25, przedaje Jegomość P. Wojewodzie Pomorskiemu, działo się to po tej arendzie, kiedy jeszcze w mniej więcej w lat 12, a żeby, kto jest aktywny nie interpretował tego dedukowania rezygnacją.
Sub litera G działania w punkcie litera BX. Po przedaniu tamtej ojczystej i macierzyńskiej części, trzeba było się gdzieś osiąść, upodobał sobie na księstwie Neydak, tego Neydaku kupno należałoby produkować, ale od niemożliwego nikt nie zobowiązuje, bo akta wszędzie i wszystkie niemal bezprawie tymczasowe, uświęcenie zniszczone, tak dalece, że ich pamięć ledwo istnieje, jako atestacji język, tu atestacje produkować, a osobliwie prabutensem i akt sub litera J, kiedy dobra okazja. Wszakże dalszym aktem uczę, jednak, że był posesorem Neydaku skąd zebranie, że go dobrze nabył. Druga nauka i to, kogo miał za sobą a to aktem sub litera T. Tenże pradziad nasz a roku 1570 stawa z małżonką swoją Barbarą Białobłocką w asystencji Felicji i Łukasza Białobłockich z Białobłot, bracia niemieccy, który to Jan a Pradziad nasz za to wiele lat niż mu posag dano mieszkał, wiedzieć nie możem, atoli znać, że nierychło, bo ten i nie rychło kwitował. To się działo po przedaniu Kruszyn w lat 26, lubo tedy nie mamy kupna Neydaku, ale posesjone próbujemy pradziada i prababy. Dalej w ciągu postępując dokumentami, ponieważ ledwo rodzinnej zostało pamięci, nieszczęsnym dokumentem, bo, za bo zaborem próbujem dziada naszego. Kiedy z powodu braku pamięci świadków na inne zdobyć się nie da. Próbuję syna tegoż Jana a wnuka Bernardowego a próbuję kontynuacją posiadania Neydaku, a to aktem sub litera K w roku 1594. Łącki niejaki sługa na ten czas P. Starosty Rogozińskiego Tylickiego po pisaniu w Łasinie wśród nocy z Pomocnikami do gospody omyłką, innego, kogo nie mając tam zastać, do którego urazę miał wpadł i tyrańsko niewinnego zabił. Którego zaboju powołanie uczyniwszy i ran obdukcją czyni relacja stara z sierotami przez woźnego i szlachtę przed sądem Miejskim Radzyńskim. Przy tej relacji uczynił Jan Kruszyński brat dziada naszego rodzony oto protestacją, że się ta relacja obdukcji nierychło wywiodła, z przyczyny tej, że mu o śmierci jego nierychło dostało się wiedzieć, i żeby dla powinnego o głowę czynienia sprawa fatalnie nieupadła. Pod tym, że aktem stawa Makrowski Generał z szlachtą relacją czyniąc, że byli w zamku aresztując Łąckiego z pomocnikami, tenże woźny zeznał, że był na pogrzebie nieboszczyka zabitego i że ciało jego po trzykroć powoływał, niż go do grobu włożono, o którego głowę pozwy wydał brat rodzony dziada naszego. Mianuję go sąd S.R.M, tu babka, dziad wydaje i drugi pozew zwracając uwagę badaniem na Łąckiego w roku 1595 gdzie Jan Kruszyński brat rodzony zabitego sądem S.R.M pozywa zwracając uwagę na innego, wydaje i trzeci, aby zwrócić uwagę na P. Ekonoma i wywiedziona inkwizycja tym tedy nieszczęsnym aktem podręcznikowym starego i babę, starego, stryja a brata zabitego, rodzica i rodzeństwo jego kontynuując posesję Neydaku. A mało na tym porad i innych posiadłości ziemskich na Michałowskiej.
Akta sub litera Z. W roku 1610 gdzie starą cesją, czyni z Bądzina z Marcinem Kruszyńskim spłodzonych dziatków sub ona litera. Zwidzieć intromisją. Których dziatek kontynuując posesję między rozdartą od pradziada naszego Neydaku w księstwie produkować akt sub litera P, w tym akcie ojca, stryja i ciotki, jako sukcesorów od pradziada naszego wziętą można zobaczyć i starego stryja, który służył przy dworze tam skazany na plon leży w Grodnie. A żeby to posiadanie, kto miał wątpić kontynuując i stąd przyczyną chciał utrudniać o nabyciu Neydaku przez Jana pradziada naszego syna Bernardowego powinien zrezygnować. Której po pożarze nie mogę produkować, otóż próbę posiadanych godnym posiadaniem i sumą pokazuję, bo dopiero rodzić nasz z bratem swym a stryjem naszym Janem, który za sobą miał Radomińską, jako niżej pokaże przedał Nejdak. Co kwitem przedkładam sumą ostateczną. W roku 1610 jeszcze w obecności sub literaz NN uczymy i ewikcją sub załączonego aktu. Kiedy za siostry nieboszczyka rodzica czyni ewikcję, za Kruszyński Pannami jeszcze będące dla zainteresowanych sub litera RR. Już tedy byłe dokumenty, na jakie się pomimo braku świadków nam zdobyć pozwolił, pokazawszy żeśmy Sękowscy. I tem w 7 lat po tym następnemi aktami prapradziada pradziada dziada i ich małżonki w kontynuacji posiadania, przystępuję do rodziców.
Ojciec nasz spłodzony z Jagustynowskiej de Jagustynowice z Ewy akt o tym uczy sub litera G i drugi akt sub akt litera widzic. Jest tedy starą naszą Jagustynowska, która Jagustynowską spłodziła Skorgiewska, o czym akt sub litera M. Jest innego aktu kopia, którą był od nieboszczyku Jegomości Pana Skorygiewskiego rodzic przepisał, ale taki pospolicie niedoskonały i wiary nierad miewa, ale że przysięgą konfirmuję go i tych sub litera M jest tedy Skorgiewska prababką moją z Ojca. Już pokazawszy i kto rodzica naszego spłodził i to, kto matkę jego a babkę nasze, resztę pokazać małżeństwo rodzica naszego, ale to sobie jeszcze na ostatek zachowuję. A teraz reasumując książnicę Kruszyńskich od 1525 i konsekwencje aż do wieku rodziców naszych następującego, szczerze i śmiele mówię, że zrobiłem wszystko, co mogłem zrobić, to przyznając. Ale rzecze po staremu niestety, że od półtora set lat prowadzić genealogię Kruszyńskich możem. Ja zaś tak mówię, że dosyć bośmy nie stąd jakośmy Kruszyńskiemi poczęli być szlachtą, ale stąd, jako Sękowscy, ci, jak jako dawnością szlachtą, wolno ciekawym w dziwnym zabawić się koło tego. Ale mało na tym, tak temu odpowiedzieć, kto by mię w tym spytał, odpowiadać jeszcze i tak, że sąd dla swojej genealogii chcąc ją mieć, jeżeli porządny i w tym się kocha, może tak dawno mieć, jako ja swoją dedukcję, ale żeby dawniejszą aktami którymikolwiek na chełmińskiej, niech bez sądu szyję tracę. A dlatego tak śmiele mówię, że inne dokumenty dowodowe nigdzie się nie znajdują, a za tym inne historyczne dokumentacji genealogii prowadzić niepodobna. Wszakże jednak zabiegają mowom ludzkim lubość by i tak słusznie miału, owo produkuję jeszcze akt sub litera O.
W roku 1381 z konsystorza wyjęty temu lat trzysta, bez 15, że już Kruszyńscy w Kruszynach bywali treść przeczytana. Produkuję i drugi akt sub litera P, kiedy Szymon Kruszyński w sto i cztery lata część, która była na altarystę fundowana inkorporuje w metryce koronnej. Działo się to w 1485, ten akt dział się przed owym, kiedy Paweł Kruszyński Dykierbowi zostawił parę włók na Kruszynach w lat 40. A żebym pokazał, że ci Kruszyńscy jedni byli, któremi i następni, których już wydedukowałem, nauką tym tego, jedno, że świeżo akty następują ich, a że nie kontynuują, dlatego pokazać ich nie mogę, bo aktów nigdzie nie masz, ale nauką tym tego, że się z Płockiego piszą. W tych aktach od jak widać naprawdę pod literą O, gdzie napisze się Kruszyńskim, ale tylko Kruszyny w płockiej i chełmińskiej diecezji a dopiero w sto i 4 lata Kruszyńskim się zowie.
To pokazawszy wracam się do rodzica naszego, kto nas spłodził, do małżeństwa, stryja i ciotek naszych. Miał rodzic nasz za sobą Annę Wedelsztedziankę, o czym testament nieboszczyka pana Macieja Wedelszted sub literis MM tym testamentem naucza, przewodząc i babkę, że była z domu Wybczyńskiego. Tę zaś Wybczyńską zrodziła Krupocka, na co świadków stawiam, w ostatku i przewodząc subliteris M.R i więcej słów sub literis M.S w tym subliteris M.F. Tu konsekwentnie idąc dla próby, że Wedelsztedówna była pokazać submisją reformując sub literis C.C nieboszczyka rodzica naszego, a zaś posiadaniem trzech, jako tym powiazania. Tandem pokazuję brata rodzonego nieboszczyka rodzica, małżeństwo Jana Kruszyńskiego, który bezdzietnie umiera. Sub literis BB. Jest o tym akt sub literis BB. Siostry zaś, z których były dwie zamężne, przewodząc nauką cicho porzuciły dobra matczyne i ojcowskie, sub litera R. i tem druga, która byłą za Okońskim sub literis qS.
To dedukowawszy, godzi mi się przypomnieć WM. PP. że Przodkowie moi, za piecem się nie schowali, bo bez przyczyny przed trzema sty laty już ich męstwo i odwaga kładzie. A w niemieckim Ritleren w młodszym zaś wieku, co jeszcze może być, komu w starszych w pamięci, i tam dziada sąd S.R.M kładzie w pozwie o głowę konsekwentnie i brata jego Jana Kruszyńskiego sąd S.R.M. w sprawie, w akcie sub litera J., Jako znaki tego były dobre, gdy przy boku pańskim zostając a to synowi swojemu uczynił dobrze, znać, że sobie chleba tyle Króla Pana zasłużył, kiedy go synowi udzielał, tu pokazać cesją super Gozłowice sub literis GG. A że ojciec nasz na sławę dobrą Rzeczypospolitej tej prowincji zarabiał, zdarzyłby to Bóg, żeby zmartwychwstali J.W. Ichmości Działyńscy starzy, JW. PP. Konarscy, W. J. Mość Weygierowie i ci któremi wiek swój strawił, daliby atestacją krwawych i życzliwych usług jego i że żadnej okazji omieszkać nie mógł i nie umiał wszakże, jeśli kto jest może pamiętać pierwszy, że Gustawa Adolfa ekspedycje, a przedtem Chamskie, Moskiewskie, Inflanckie okazje, wszystkie doznały mężnych dzieł jego, a to między innymi i ten przywilej. Daję świadectwo, że lata swoje na usługach Rzeczypospolitej trawił, którą czytam sub literis G.H. Tandem produkować listy Jegomości P. Wojewody Malborskiego, skąd każdy wprowadzać może, że na tak afektu i miłości pełne listy musiały cnotą życzliwej usługi zarabiać, sub L GL.
A nie tylko wojennych pokazuje dokument usług. To pokazać funkcją poselską sub L F, za dyrekcji Mści P. Działyńskiego Wojewody Chełmińskiego a na ten czas starostę puckiego, tamże i protestacją Jego. W sądzie za ziemskim zasiadał lat kilkanaście wolnym wyborem, gdzie tak wielu zacnych i długoletnich ludzi i którzy bliżsi byli przodków moich, niż jegomość pan Głuchowski a przecież nikt tam nie był, który by miał funkcję z przymusu i usługę jego ograniczenia, o których należy pamiętać, co kontraktami sub literis H.W.E pokazać. Do tej usługi wiesz niespólna miłość i zgodne głosy go obrały Waszmość poświęci wybór a zaś nie żwawo, (czego ganić nie można) zawsze WM. PP. stawacie, aby był rdzenny i dobrze obeznany, wypatrzyliście to wszystko w nim WM. PP. i za świadectwem wyrzutu, który mi ponosiemy, nigdy się nie omylili na siebie samych mając i innych Ichmościów sentencję, doznawaliście na deputackie funkcje pamiętam, tylko tego otoczenie, wakowaliście, co jeżeli mi zaprzeczać wolno i Bogu w niebie zaprzeczać. Na zgodach przyjacielskich i poważnych a zaś cnoty jego nie uznam, owo po po prostu cokolwiek szlachcicowi należało, w tych wszystkich zabawach nie był, ostatni rodzic znasz, a nie był taki, kto by wystawiał rachunek od takich usług. Sam tedy tak żyjąc żeby sławę nam życia swego zostawił, chciał też i potomków w równej zostawić w sławie i cnocie, takowe nam dał wychowanie, że jak sława jego taki nas pozostałych do tej pory prowadził, że do spowinowacenia najprzód nieboszczyka JM P Piwnickiego Marcina i Jerzego Pisarza Ziemskiego Grockiego, którego to pozostały potomek, równo z nami bolejący chce w młodym wieku, że go z matki i nobilitują, reprezentuje osobę ściągnęły, jako kontraktu w sub litera H. Ściągnęły po tym i poważną instancją. JM P. Podskarbiego Koronnego a mego Mościom P. na powtórzenie małżeństwa z synowcem Jego rodzonym JM Panem Krasińskim Pisarzem Ziem Ciechanowskim moim Mości Panem i Bratem, aktu sub litera J. Owo jednym słowem przez tak wiele wieków, nikt nic nie widział, o co by nas ładować miał, albo sprawdzanie prerogatyw i owszem też miłość, którą sobie u WM. PP. zasłużył, potwierdziliście we mnie. Kiedy zasiadać w Grodzie za wolą sławnej pamięci JW. JM P. Jana Kossa Wojewody Chełmińskiego, w przód z dzisiejszym szanując łaskę wpływu JW. JM P. W Wojewodą Pomorskim a moim WM. P. a na ten czas Chorążym Podwojewodzim Chełmińskim, sukcesywnie z JM P. Andrzejem Orłowskim Sędzią Ziem Chełmińskim aż tandem z JM p. Jakubem Zboińskim Sędzią Dobrzyńskim i Podwojewodzim Chełmińskim moim dobroczyńcą zasiadać pozwalaliście.
Ale nie tylko to, ale jeszcze większym honorem do sądu ziem na studiach innych Ichmościów raczyliście mię zgodnemi głosy przypuścić w przód dobrze obwarowawszy sobie, żeby przy prawie stojąc nic nie ważył się poddawać takiego, który by nie był forma integralną, jako jedyny rdzenny i dobrze uposażony według umyślenia prawa naszego. Dopieroż tedy teraz to JM P. Głuchowski widzi, który na tej był elekcji, czego na ten czas nie widział i czego WM. PP. I inni zacni kandydaci, którzy już nie żyją nie widzieli we mnie i przodkach moich, z niemi się spowinowacając, czego nawet i przodkowie JM PP. Głuchowskich widzić nie mogli, z któremi tak wiele złego zachodziło. Sub litera C. Wyszło moi mściwi PP. do publicznej wiadomości spraw tak wiele ręką mają podpisanych, jest tak wiele z Sądów Ziem Dekretów, których spólnym byłem z JM. PP. i innemi kolatorami. Jestem w archiwum to WM. PP. chwaląc nieraz funkcją z woli W. Panów piastując poselską, czego dowodząc aktem sub litera AZ. A słuszność, że kreatura WM. PP. cierpi dożywając mego wzlotu WM. PP. sprawiedliwością. Już tedy pokazawszy WM. PP. archiwalne zasoby, że Kruszyńscy są Sękowskiemi w linii prostej z ojca od pradziada i macierzyńską z ojca, proszę konkurujcie na poratowanie tego, którego zguby życia atestacjami swemi.
A najprzód JM. PP. Borowscy, jeżeli z was idziem albo nie? – Ci z Pradziada
Po tym JM. PP. Białobłoccy – Ci z Pradziada
Po tym Mści Panie Jagustynowski – Ci z Dziada
Po tym Mści Panie Wedelszteda – Ci z Ojca
Tandem Mści Panie Ostrowicki, jeżeli się do Skorgiewskich znasz, którą zrodził Jaugustynowska, ponieważ starszych Skorygiewskich nie masz.
Tandem JM. PP. Wypczyńscy, jeżeli się nie znacie, że Wedelsztedziankę zrodził Wypczyński, na ostatek Mści PP. Krupoccy, jeżeli nie Kruszyńska wasza krew zrodziła też Wypczyńską, która sukcesywnie matkę naszą.
Wywiódłszy tedy atestację i przy dokumentach pokazawszy, i spowinowacenia przy zasługach, nie zostaje nam tylko pokorną do WM. PP. prośbę zanieść, abyście jeżeliśmy godni w towarzystwie WM.PP. zostawać i onym służyć, raczyli nam poważnemi do Trybunału Koronnego dopomóc atestacjami umniejszając, jeżeli uważasz za niegodnych, wszak żem WPP. Kreatura, że mnie wprzód i z syna mego, aby mi na żałość nie żył, ofiarę Bogu oddajcie krwawą a nie pozwalajcie na żałość żyć. Przy końcu mowy mojej i to jeszcze dokładam, że mam tak wiele innych posesorów z tak wielu Biskupów Chełmińskich śp. JW. JM. P, Wojewodą Malborskim i w tym województwie obalenia świadectw.
O zasadzenie jasieńskie z kapituła chełmińską, z JM. PP. Głuchowskiemi, którzy się stąd wyprowadzili. Z śp. nieboszczykiem JM. P. Aleksandrem Bąkowski procesy a przecież nikt nie był, który by nas rozdrażniając prawem miał szarpać na honorze, których procesy dla zatrudnienia nie produkuje, ale da Bóg w Trybunale wszystko obszerniej mam nadzieję produkować obszerniejszymi dokumentami. A teraz powtórną moje suplikę wnoszę, jeżeli mam żyć tak jak w Przodkowie nasi żyli, niech raczej to się z nami stanie o com upraszał.
