Antoni Kruszyński po upadku insurekcji Kościuszkowskiej 1794 roku. W 1792 roku przegrana wojna polsko-rosyjska spowodowała okupację Rzeczypospolitej przez wojska rosyjskie. W styczniu 1793 r. w Petersburgu został zawarty tajny traktat między Katarzyną II a Fryderykiem Wilhelmem II o podziale ziem Rzeczpospolitej. Konfederaci targowiccy pod dyktando Rosjan zlikwidowali Konstytucję 3 maja. 24 Marca 1794 roku dochodzi do powstania zwanego kościuszkowskim. Wtedy nazwano je rewolucją polską, czyli powstaniem narodowym przeciw okupantom, Rosji i Prusom. Insurekcja kościuszkowska upadła 16 listopada 1794 roku pod Radoszycami, tam nastąpiło ostateczne rozwiązanie oddziałów powstańczych i kapitulacja. Antoni Kruszyński podczas insurekcji i powstania na Pomorzu zajmował stanowisko gen. majora pospolitego ruszenia. Osłaniał między innymi odwrót wojsk gen. Henryka Dąbrowskiego z terenu Pomorza. Niestety, czego można było się spodziewać, Prusacy w akcie zemsty czy też wojennego łupu, skonfiskowali majątek należący do spadkobiercy rodziny Konopackich, Antoniego Kruszyńskiego. Poniżej przedstawiamy list, który napisał uczestnik powstania, dziedzic Konopatu Antoni Kruszyński syn Olbrachta, adresatem jest stryj Konstanty Kruszyński. List jest datowany zaledwie dwa tygodnie po przegranym powstaniu. Niestety nie przedstawiamy poniżej mapy sytuacyjnej, jak to robimy w każdym wpisie. Od 9 listopada 1794 roku Rzeczypospolita zniknęła z map, tamtego dnia Rosjanie wkroczyli do Warszawy, zawsze o tym, co było przyczyną powinniśmy pamiętać.
Z Warszawy dnia 29 listopada 1794
Wielmożny Mości Stryjaszku Dobrodzieju!
Los mój nieszczęśliwy przez powstanie na ofiarę ojczyźnie z przyczyny pełnomocnika Wybickiego i generala Lejtnanta Dąbrowskiego, a z przyczyny zdrajców ojczyzny do sromotnego zakończenia wojny, do tego mie przyprowadził stopnia, iż po złożeniu broni z współbraćmi memi, nie mając innego dla siebie sposobu a nie spodziewają się amnestii króla Jegomości Pruskiego, wybrałem jedno z najlepszych dla siebie, poddać się pod protekcję carowej Jegomości Rosyjskiej i oraz przyjąć służbę onej. Że która mi jest z rangą podpułkownika przez grafa generala Suwarow deklarowana, a może, że Bóg wszechmocny z w tym sposobie uszczęśliwić mnie zechce. Jeden punkt jest dla mnie najszczęśliwszy, że mam jechać aż do Peterburga prezentować się samej carowej, dla którego odstąpić muszę familii, z którą może albo późno albo nigdy widzieć się nie będę, odstąpiłem majątku, może go nigdy pożałuję, to com miał z sobą, przez przypadki nieszczęśliwe w marszu postradałem i zgoła zewsząd los mój nieszczęśliwy dotychczas. Jedna tylko nadzieja w Tobie najukochańszy stryju, którego proszę o miłosierdzie, a żebyś raczył windykować sprawy żony mojej i dziecka mego, żeby się te sieroty za Twoja protekcją utrzymały przy moim majątku, których polecam, jako ojcu i opiekunowi. Mnie zaś chciej poratować przez łaskę swoją przynajmniej cokolwiek groszem, abym mógł jakożkolwiek żyć na świecie, póki nie dojdę do wyznaczonej mety, a dostąpiwszy owego stopnia, w którym się ratować będę mógł, z największym podziękowaniem wszystko powrócić deklaruję. Teraz zaś czynię ostatnie może pożegnanie, całując stopy wszystkim Wielmożnemu Państwu dobrodziejstwu, kończę ze łzami, ze jestem onychże raz na zawsze prawdziwym sługą.
